Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Galeopsis tetrahit & Imperatoria ostruthium

fotò
fotò
Cremai(-reiau)

Galeopsis tetrahit

Lamiaceae Labiaceae

Autre noum : Ourtigo(-reialo).

Noms en français : Galéopsis tétrahit, Ortie royale.

Descripcioun :
Planto peludo e drecho de l'an que trachis dins li prado umido di relarg mountagnous. La baso di péu èi roundo e la cambo èi gounflo souto li nous. Li fueio, óupousado, soun bèn verdo emé li bord denta. Li flour soun blanco mai o mens tacado de roso o toutalamen roso.

Usanço :
Planto vertuouso que sougno lou tussi, saro li plago e ajudo à pissa. En Poulougno, li fueio èron manjado cuecho e servido emé de tartiflo, de farino de civado emé de la o de burre.

Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Galeopsis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 22 mm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Mountagno mejano - Basso mountagno - Colo - Prado umido
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galeopsis tetrahit L., 1753

fotò
fotò
Emperatòri

Imperatoria ostruthium

Apiaceae Umbelliferae

Àutri noum : Bijoun, Aregrot.

Noms en français : Impératoire, Benjoin.

Descripcioun :
L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).

Usanço :
La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.

Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust

Liò : Fourèst fresco - Ribiero - Mountagno mejano - Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753 (= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
ges
CC
CC

Galeopsis tetrahit & Imperatoria ostruthium

RR
ges
ges
ges
ges
RRR
C
C

Coumpara Cremai(-reiau) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Emperatòri emé uno autro planto

fotò